यग


यगा जादों देहायारि, मेलेमारि, जिवमायारि बायदिफोरनि सर' एबा आब्रुथिफोरनि मोनसे आख'ल हान्जा जाय गोदो भारताव सिगांसिनै जोनोम मोन्दोंमोन। बेबादिनो रिचि पटनजलिया बुंदों- "यगा जादों मोनसे साधना एबा गावखौनो गाव मिथिना मोननाय आख'ल"।

 बेफोर आख'लफोरा गुबैयै मोन दाइन हाबा थाखोआव बोखावजायो।  जेरै- यमनि जोहै गावखौ हमथानाय थामहिनबा- हिंसा, असैथो, सिखाव खावनाय, ग्रह बायदिनिफ्राय गावखौनो हमथानानै लाखिनो हायो, नेमखान्थिनि जोहै साखोन- सिखोन, गोसो गोजोन जानाय, खुसियै थानाय, गोसो- गोथारै थानाय, अध्ययन खालामनाय लोगोसे इसोरखौ गोसोआव लाबोनाय बायदिफोरखौ साखोनै लाखियो, आसननि गेजेरजों दिदोमै थानाय गोसो सोरजिनो हायो, प्रानायामनि गेजेरजों जों हांखौ दैदेननो हायो, प्रत्याहारनि जोहै मुवाफोरनिफ्राय गोसोखौ बोबथानो हानाय गुनखौ बारायनो हायो, धारणानि जोहै गोसो होथाबनो हायो, ध्याननि जोहै गोसो होथाबनानै थाबाय थानाय हुदाखौ बारायनो हायो, समाधिनि जोहै थारैनो गोसोआव गोजोननाय मोननो हायो। जाय हुदाफोरखौ खालामनो थाखाय जोंनो गोबां बिबांनि रां आरो मुवा बेसादफोरनि गोनां जाया।

बेफोर सर' एबा आख'लफोरनि गेजेरजों जोंहा जिउवाव मोननै रोखोमनि मुलाम्फा जायो। गोसोखौ गावनि सिङाव लाखिनो हानाय आरो जिवमा एबा देहाखौ गोथार लाखिनो हानाय। 

गोसो बिगियानगिरि आरो जोंनि जिव खुंनायनिफ्राय जों हमदांना मोनोदि जेब्ला जों गोसोखौ नांगौ बादियै होबथानो हायो अब्लानो आत्माखौ मोनदाङो। आरो आत्माखौ मोनदांब्लानो आखाइजों मावनो हाफेरि, मेगनजों नुफेरि बायदि रोखोमनि हाबाफोरखौबो जाहोनो एबा मावनो हायो। आरो बुंनाय दं जे आसनफोरखौ खालामोब्ला माबा नङा माबा मोनसे देहानि जेंनाखौ फाहामनो हानाय फिथाइ होयो। नाथाय बेखौ थोंजोङै बुंनाय गैया बबेबा मोनसे आसना बबेबा मोनसेल' बेरामखौ फाहामनो हायो एबा गासैबो आसनफोरखौ खालामब्लानो बेराम हामो। आरोबाव आसन गुरुफोरा बुंबावोदि गोबाव आसन खालामखांनायनि उनाव सम मोनाब्ला, खालामनो गारब्लाबो जेबो खहा जाया एबा जेबो ख'हा खालामा होननानै ।

बबेबा मोनसे खामानिखौ मावनायनि सिगां जोंनो सामोलथि एबा सांग्रांथिया जोबोद गोनांथार थिग बेबादिनो आसन खालामब्लाबो माखासे सामोलथिखौ गोसोआव लानो नांगौ। बेफोरखौ गाहायाव सावरायनाय जाबाय-

👉यग खालामजेननायाव साफा रोंग'नाय सुबुं एबा फोरोंग्राजों खालामनांगौ एबा फोरोंजानांगौ।

👉गोरा, सिमेन्टनि गुसु थालो बायदिफोराव आसन खालामनो नाङा। हाग्रा एबा हा सायाव कम्बल खनना बयोब्ला गाहामसिन जायो। बार नांनाय, निजोम- स्राय जायगाया साबजाथाव।

👉 रेजें ख'साब आरो साफेन सुफेन खालामनो हानाय सि-जोम बाहायनो नांगौ।

👉 देहा गाज्रिब्ला आसन खालामनो नाङा।

👉उन्दुनायनिफ्राय सिखारखांनानैसो आसन खालामनो नांगौ। 

👉फुंनि 4 रिंगानिफ्राय 6 रिंगानि गेजेराव खालामोब्ला साबसिन।

 👉आसन खालामनायनि सिगां दुगैना लायोब्ला गाहाम, खालामखांनानै थाबनो दुगैनो नाङा।

👉आदार जानायनि 3 घन्टा उनावसो आसन खालामनो नांगौ। 

👉सानदुं गोसानिफ्राय फैनानै खालामनो नाङा।

👉गोब्राब हाबा मावनायनि उनाव खालामनो नाङा।

👉आलसार, टिबि, बिखानि असुख, मेगननि असुख, ब्लाद प्रेछार गोनांफोरा आसन खालामनाय समाव साबधान खालामनो नांगौ।

👉मोदोमनि सानाय सुनाय थायोब्ला एबा जायोब्ला खालामनो नाङा। 

👉आसन खालामनाय समाव हांखौ नेमबादि लानांगौ थामहिनबा बांद्राय हाखु - दाखु एबा लासैद्राय लानो नाङा अरायबो साबदान जानांगौ।

दानिया फै जों माखासे यगनि आस'नफोरखौ सावरायनि-

फारसे आथिंजों खुलुमनाय आसन ( Eka Padapranamasana ) : 


बे आसनखौ खालामोब्ला देहानि गासै रोदाफोरा गावनि आंगो जखायाव थायो।

बे आसनखौ खालामनोब्ला- 

1.आगदा आथिंजों थोंगोरै गसंनानै आगसि आथिंखौ आगदानि फेन्दायाव गाहर।

2. आखाइ फारनैखौ खुलुमनाय महराव ला।

3. 20 निफ्राय 30 सेकेण्डसो थानांगौ। 

बेबादिनो खेबथाम निफ्राय खेबब्रै खालामनांगौ। 


अर्धमतस्यन्द्रासन ( Ardha Matsyendrasana ) :


बे सोदोबा संस्क्रित सोदोब परिपूर्ण निफ्राय फैनाय। बे आसनखौ खालामब्ला राज हाराया गोख्रों थायो, थाफ्लि, सानाय सुनाय , हजम जायि, खि गोरा जानाय बेरामफोरा गायो।

बे आसनखौ ओरैबादि खालामनो नांगौ-

1. आगदा आथिंखौ आगसि आथिंनि फेन्दा बारहोनानै आगसि आथिंनि हान्थु खाथियाव हायाव गा। 

2. आगसि आथिंनि गराखौ आगदानि गाहाइ फेन्दायाव फोनां आरो आगसि आखायजों आगदा आथिंनि आसिमा बोराइखौ हम। 

3. बिनि उनाव आगदा आखाइखौ बिखुंथिं फिदिंना लाबोनानै आगसिथिंनि फेन्दा आरो गाहाय उदैनि जराखौ दांहर।

4. गोदोनाखौ आगदा फारसे नायख्लें। बेबादिनो 5 निफ्राय 10 सेकेण्डसिम थानानै आखाइ आथिं गासैखौबो हगारनांगौ।

5. आगसि फारसेथिंबो बेबादिनो एखे आदबैनो बेनि उल्था खालामनो नांगौ। 

बेबादिनो खेब ब्रै खेबबासो खालामनांगौ।

पबनमुक्तासन (गेष्ट्रिक होबथानाय) :



बे आसननि जोहै उदैयाव हाबना थानाय बारा बायजोआव दिहुन हरजानायखाय बे आसनखौ पबन मुक्तासन बुंनाय जायो। लोगोसे बे आसनखौ खालामोब्ला हजम जायि, उदै दुनाय, उदैयाव मेजेम जानाय, खि गोरा जानाय बायदिखौ सोखायो।

 बे आसनखौ खालामनोब्ला-

a) बिसनायाव गोलाव जानानै उन्दुनांगौ। 

b) आगदा आथिंखौ हान्थुवाव फदबनानै आखाइ फारनैजों हान्थुखौ आगदा आहाराव नांजासे बजबनानै लानांगौ।

c) जेब्ला हान्थुखौ बजबना लाबोगोन हांखौ बोना लानांगौ आरो बिखायाव 9-10 सेकेण्ड नाथाबना लानाय समाव हमथाना दोननांगौ आरो जेब्ला हमनायखौ हगारनानै सिगांनि जायगाव लासै लासै लांफिनगोन बे समाव हांखौबो लासै लासै हगारलांफानांगौ।

d) आगसि आथिंखौबो आगदा आथिंनि बादिनो एखे आदबयै खालामनांगौ। 

e) बिनि उनाव थोंनैबो आथिंखौ एखे आदबयैनो इसे गोरायै बिखायाव बजबनानै उनाव हगारनांगौ। 

बे मोनथामखौबो खालामखांजोबब्लासो आसना फुरा खेबसे जायो। बिबादिनो खेबबा खालामनो नांगौ। 

नौकासन ( Naukasana ) : 



बे आस'नखौ खालामोब्ला रोदाफोरा गोख्रों जायो, हजम शक्ति बारायो।

बे आस'नखौ गाहायाव होनाय राहा बादियै खालामनाय जायो-

1. गोलाववै बिसनायाव उन्दुनांगौ।

2. बिखुंखौ दोनथाबनानै लासैनो आखायखौ फोलावना खर'जों जाबजों मोदोम आरो आथिं फारनैखौ सायाव दिखांना नावबादि खुज्रा जानांगौ। 

3. दसे सम हांखौ लाथाबना थानांगौ।

4. गोलाव जाफिननांगौ।

बेबादिनो खेबब्रै- खेबबा खालामनो नांगौ।

टाडासन ( Tadasana ) :



बे आस'नखौ खालामोब्ला मोदोमनि बेदरफोरा गोस्रायो लोगोसे सिनस्रिनि बख्रबना थानाय रोदाफोराबो गोस्रायो।

बे आसनखौ खालामनोब्ला-

1. गोमजोर गसंना था।

2. आखाइ फारनैखौ खर'सायाव थोंगोरै फोलाव।

3. आफाखौ बोखां एबा दिंग्लाव।

4. गासै मोदोमखौ गोस्राहो।

दसे गोबाव था। बेबादिनो सिगांनि महराव फैफिननानै खेबब्रै- खेबबासो खालामनो नांगौ।

त्रिकनासन ( Trikanasana ) :



  बे आसनखौ खालामब्ला सिं सानाय आरो मोदोम सानाय आरो मोदोम ख्रुब- ख्रुब सानायफोरा गायो।

1. आथिं फारनैखौ 1 निफ्राय 2 इन्सि गुवारै लाना थोंगोर गसं।

2. हान्थुखौ दबहोआलासिनो राजहाराखौ दबहोनानै आगसि आखाइजों आगसि आथिंनि जिंआव दांहर।

3. आगदा आखाइखौ सायाव दिखांनानै फाफ्लिखौ औरैबादि हालिहो दि मेगना आगदा आखाइनि आसि बिजौखौ नुहरो जेन। 

4. 1 सेकेण्ड थाबथानाय उनाव थोंजों जाना गसंफिननांगौ। 

5. बिनि उनाव आगदा फारसेजोंबो बेबादिनो एखे आदबजोंनो खालामनो नांगौ।

सर' जाखांनायनि उनाव थाब थाब 10 निफ्राय 20 खेब खालामनो नांगौ।

सर्वांगासन ( Sarvangasana ) :



बे आसनखौ खालामब्ला उदैयाव मेजेम जानाय, थै खारदिंनाय आरो हजम गोहोआ बारायो लोगोसे हापानी, दायबेटिच, आथेंनि रोदा थनथ्रनाय, उदैनि गाहायाव सानाय, हिनजावफोरनि बायदिसिना बेराम बायदिफोरा गायो।

बे आस'नखौ गाहायाव होनायबादि खालामनो हायो-

1. गुवार जायगायाव एबा बिसनायाव आखाइ फारनैखौ मोदोम खाथियाव गोलावै लानानै बिखुंखौ नांजासे उन्दु। 

2. आथिं फारनैखौ दिखां आरो थोंगोरै लाखि। 

3. आखाइखौ खिलाखुन्थियाव फदमनानै जानजिखिनियाव हमनानै मोदोमखौ हमथाना लाखिनाय बादि खालाम। 


6. हलासन ( Halasana ) : 



बे आसनखौ खालामोब्ला उदैयाव मेजेम जमा जानाया खमायो।

बे आसनखौ खालामनोब्ला गाहायाव होनाय आगाफोरखौ फालिनो हायो-

1. बिसना एबा कार्पेट सायाव गोलाव जाना उन्दु।

2. बेबादिनो लासै लासै आथिंखौ दिखां।

3. गोजौ खालामनानै लासै लासै खर'साथिं फाहायना लांनानै उनाव आथें बिजौखौ हायाव नांहो। 

4. खिलाखुन्थियाव फदमनानै जान्जि जराव हमनानै दसे सम था।

मदस्यासन ( Madasyasana ) : 



बे आसननि जोहै उदैनि बेराम, गोदोनानि बेराम, समफ्ल'नि बेराम बायदिफोरा हामो।

बे आसनखौ जों गाहायाव होनाय आयदाबादियै खालामनो हायो- 

1. पद्मासन एबा गावनि सुबिदाबादियै आथिं फारनैखौ गुबुन फारसे फेन्दानि सायाव दिखांना जिराय।

2. बिनि उनाव नायदावना उन्दु।

3. हान्थु फारनैखौ हायाव दाब्ले जाहोथार।

4. फाफ्लिखौ उनथिं हालिहोनानै गोदोना आरो खुगाखौ सायाव खालामनानै खर' थालोखौ हायाव फोनांना ला।

5. दानिया आगसि आखाइजों आगदा आथिंनि आसिमा बोराइखौ हमहर आरो आगदा आखाइजों आगसि आथिंनि आसिमाखौ हमहर। 

6. बेबादिनो 2 मिनिटनिफ्राय 3 मिनिटसिम था।( गोदान समाव 20 सेकेण्डसिमसोल' था)

शालभासन ( Shalbhasana ) : 


बे आस'नखौ खालामोब्ला लिभार, खि गोरा जानाय, आथिं आखाइनि बात बेराम, सायाटिका, हिनजावफोरनि मासिक समाव नुजानाय बायदिसिना बेराम, मेजेम बारायनाय बायदिफोरा खमायो।

❌🚷 बिखा आरो सम्फ्ल'नि बेराम थानाय सुबुंफ्रा बे आस'खौ खालामनो नाङा।

बे आसनखौ गाहायाव होनाय फारि बादियै खालामनो हायो-

1. बिसनायाव खुग्लुबनानै सिदा जानानै उन्दु। 

2. आखाइखौ मोदोमनि खाथियाव सिदा लाखि।

3. आथिं फारनैखौ हान्थुआव भाज नांहोआजासे सायाव दिखां।

भुजंगासन ( Bhujangasana ) : 



बे आस'नखौ खालामोब्ला बिखा, समफ्ल'नि मोदोम, रोदा, सिनस्रिनि मोदोम, आथोनारि ओनसोलनि रोदा, मोदोमफोरखौ स्राय, बोलोगोरा आरो गोख्रों खालामो। लोगोसे सेंग्रा-सिख्लाफोरनि बिखाखौ नायनो समायना आरो गुफुं खालामो।

बे आस'नखौ गाहायाव होनाय राहायै खालामनो हायो-

1. कार्पेट एबा बिसनायाव थोंगोरै आथिं फारनैखौ थोंजों ज' लोगो लागायनानै खुग्लुबनानै उन्दु। 

2. खखाबखौ हायाव फोनां।

3. आफा गराखौ सा खालामनानै आथिं आफाखौ फायखंना ला। 

4. आखाइ फारनैखौ मोदोमाव नांजाबना सिदा खालामना नाथाब। 

5. बिनि उनाव आथिंनिफ्राय उथुमाइसिम हायाव सेबथा लाखि।

6. बिनि उनाव लासै लासै खर'खौ दिखां।

 7. सिनस्रिखौ बिखुंथिं फेदेम आरो खर'- फाफ्लिखौ दिखांनानै नायदाव। (बेबादि खालामनाय समाव आखाइ फारनैयाव जर होनो नाङा।) 

8. हांखौ बोबथाना था आरो खर'खौ सिगांनि जायगायाव लाबोफिननायाव हांखौबो लासै लासै हगार। (खरखौ फाहायनाय समाव बिखा, फाफ्लि आरो खर'खौ लासै लासै फाहायना आगोलनि बादि खखाबखौ हायाव फोनां)

पशिचमत्तानासान ( Paschimottanasana ) : 



बे आसनखौ खालामबाय थायोब्ला उदैनि मेजेमखौ सेमहोयो, नारिनि बोलोखौ फोरायो, कस्थ सैनो हानाय आरो मावनो हानाय बोलो फैहोयो, मेंरुरु मोननाय लोरबां मोननाय बायदिफोरखौ गैया खालामो, मेंरुरु मोननाय आरो लोरबां मोननाय बायदिफोरखौ गैया खालामो।

बे आस'नखौ गाहायाव होनाय फारिबादियै खालामनो हायो-

1. आथिं फारनैखौ मुसुरनानै आथिंनि आसिफोरखौ थोंगोरै थाहो।

2. आफा गराखौ नांजाब होना था।

3. आगदा आखाइजों आगदा आथेंनि आसिमा बोराइखौ हमहर। 

4. बेबादि हमनानै हांखौ लासै लासै हगारनानै खर'खौ फाहायनानै खखाबखौ हान्थुवाव फोनांनांगौ।( हांखौ 5 निफ्राय 10 सेकेण्डसिम लाबथानांगौ।)

5. फोनांनाय समाव आखाइखौ बायग्रब होनो नाङा आरो आथिंखौबो हान्थु जरायाव गोजौवाव फैहोनो नाङा। 

6. थोंजों जाब्ला आखाइखौ हमनायनिफ्राय हगारनो नांगौ। 

बे आसनखौ 5 निफ्राय 7 खेब खालामनो नांगौ।

ग'मुखासन ( Gomukhasana ) : 



बे आसना बिखुं एबा सिनस्रि सानाय, दायबेटिस, फाफ्लि गोरा जानाय, किडनिनि बेराम बायदिनिफ्राय खारग'होयो।

बे आसनखौ खालामनो गाहायाव होनाय आगाफोरखौ मावनो हायो-

1. गिबियावनो आथिंखौ फायथमनाननै आगदा आथिंनि गराखौ आगसिनि खिथांख्रियाव फोनां।

2. आगसि आथिंखौ आगदा आथिंनि सायाव दिखांनानै आगसिनि गराखौ हायाव फोनां।

3. आगसि आखाइखौ उनथिं फदम लांनानै आरो आगदा आखाइखौ खरनि उनथिं लाहरनानै आखाइ फारनैनिबो आसिखौ हमलाय हर।

बेबादिनो 10-20 सेकेण्डसो लाखांनायनि उनाव फिन आगसि फारसेजोंबो खालाम।

जानुशिर्षासन ( Jnanushirchasana ) :



बे आसननि फिथाइ महरै ख्रिथांखि सानाय, खिलामानि बेराम, सायनाचिच बायदि बेरामफोरा‌ गायो आरो उन्दै बैसोफोर देरनो रोङिखौ फाहामनानै देरहोयो।

बे आसनखौ खालामनो थाखाय-

1. आथिंखौ फोलावना जिराय। 

2. आगसिनि आथिंखौ फदमनानै गराखौ फेन्दा गुदियाव लाहर।

3.आखाइ फारनैजों फोलावना थानाय आगदा आथिंनि आसिखौ हम। 

4. आखाइ फारनैनि गेजेराव खरखौ सोनानै खाफालखौ हान्थुवाव फोनां। 

य'ग मुद्रा ( Yoga Mudra ) : 



बे मुद्रानि गेजेरजों लिभार बारानाया खमायो लोगोसे सिनस्रि आरो सिनस्रिनि रोदाफोरा गोख्रों जायो।

बे आसनखौ खालामनोब्ला गाहायाव होनाय राहाफोरनि जोहै खालामनो हायो-

1. आगसि आथिंखौ आगदानि फेन्दायाव दिखां।

2. आगदा आथिंखौ आगसिनि फेन्दायाव दिखांहर।

3. आखाय फारनैखौ उनथिं लां।

4. आगसि आखायजों आगदानि आखाय जरायाव हम। ( आयजोफोरा आगदाजों आगसिनि जरायाव हम)

5. हांखौ लासै-लासै हगारनानै मोदोमखौ फाहाय।

6. खाफालखौ हायाव फोनां। 

7. 5 सेकेण्ड हां लायाब्लानो बिबायदिनो था।

 8. खर'खौ लासै लासै दिखांबो (हांखौबो बो) आरो सिगांनि महराव फैफिन। 

बे मुद्राखौ 7 खेबनिफ्राय 10 खेबसिम खालामनांगौ। गोदानफ्रा खेबनैसोनिफ्राय जागायनांगौ।

धनुरासन ( Dhanurasana ) : 



बे आसननि गेजेरजों हजम जायि, लिभारनि बेराम, सिनि हासुनाय बेराम, बात बेराम बायदिफोरा गैया जायो। लोगोसे मेजेमा रानो, गोसोनि उसाव बादाव गैया जायो आरो दुखु- खस्थ' सैनाय सर'आ बांलाङो।

बे आसनखौ बानायनोब्ला-

1. खुग्लुबनानै उन्दु। 

2.आखाइजों आथिंनि आखब जरायाव हमहर।

3. खर', बिखा आरो हान्थुखौबो दिखां।

4. हानायसिम फेथा जा आरो मोदोमनि लिरथिखौ उदैनि गाहायाव सोनार।

5. 5 निफ्राय 7 सेकेण्ड था।

6. सिगांनि थाथियाव थाफिन।

बेबादिनो बे आसनखौ खेब 2 निफ्राय खेब 5 सिम खालामजायो। 

चक्रासन ( Chakrasana ) :



बे आसनखौ खालामबाय थायोब्ला खि गोरा जानाय, हजमजायि बायदिफोरनिफ्राय खारगनो हायो। लोगोसे सेंग्रा- सिख्लाफोरनि बिखानि दाथाइया मोजां आरो गुफुं जायो, मेजेम जमा जानो हाया आरो फिसा- फिसौ खांब्लाबो देहाया लोरबां जाया।

बे आसनखौ खालामनो थाखाय -

1. नायदावना उन्दु।

2. हान्थुखौ मुथेनानै आफा गराखौ खिथांख्रियाव लागाय।

3. आखाइ थालाखौ फाफ्लिनि खाथियाव ला। 

4. मोदोमखौ दिखां आरो बोर्लानि महरै लाखि।

5. 2 निफ्राय 5 सेकेण्डसिम थानानै आगोलनि महराव फैफिन।

6. 30 सेकेण्डसो जिरायनानै खालामफिन।

 बेबादि खेबनैनिफ्राय खेबथाम खालामनांगौ।

शबासन ( Shavasana ) :-



मोदोम लोदो, बेरामि, लोरबां आरो बोराइ बैसोनि सुबुं लोगोसे हाई ब्लाड प्रेसार गोनां, बिखानि बेराम गोनांफोरा बे ब्यामखौ खालामब्ला गोबां फिथाइ मोननो हायो। बेल' नङा बे आसनखौ गासै ब्यामखौ खालामखांजोबनानै खालामब्ला मेंनायफोरा खारो, हाबा मावनाय देहाफोरा गाहामै थायो, फरायसाफोरा आनजादनि समाव मेगन मोदै जानायाव बे आसनखौ खालामब्ला उन्दुनो ओंखारनाया खारो आरो गोसो होना फरायफिननो हायो।

बे आसनाव गोबांद्राय आगा गैया गाहायनि मोननै आगानि जोहैनो बे आसनखौ खालामनो हायो-

1. गोलाव उन्दुनानै आखाइ फारनैखौ मोदोमनि समान गोलावै दोननांगौ।

2. जेबो साननाय गैया, हां लानायाव हमथानाय गैयाजासे मोदोम आरो आथिं- आखाइखौ गोथैनि समान गारसोनानै निजोम- स्रि 15 निफ्राय 20 मिनिट थाहाब।